Barter Ne Demek?
Barter kelime anlamı olarak takas demektir. Barter sistemini en basit haliyle ilkel takas işleminin gelişmiş hali olarak açıklayabiliriz.
Takas işleminde iki kişinin değiş-tokuş yapılacak ürünlere ihtiyaçları olması ve bu mal veya hizmetlerin değerlerinin birbirine eş değerde olması gerekmektedir. Takas tamamen iki tarafın birbirine güvenine dayalı bir sistemdir. Bu işlemin diğer bir adı da trampadır.
Barter sisteminde ise, birden fazla firma, birden fazla hizmet ve mal bulunmaktadır. Barter sistemi, firmaların bir araya gelerek oluşturduğu bir pazardır ve firmaların arzları ve talepleri Barter Pazarı'nın işlemesini sağlar. Barter pazarında hizmet ve mallar firmalar arasında birebir değil, barter sistemi içerisinde olmaktadır. Barter sistemine üye firma satın aldığı mal ve hizmet bedelini, kendi ürettiği mal veya hizmetle öder. Bu işlemde alıcı ve satıcı bir araya gelmez. İşlemleri, başından sonuna kadar organizatör konumundaki barter firması yürütür. Para sadece muhasebe kayıtları için kullanılır, fiili olarak kullanılmaz. Barter sistemi hem mal ve hizmetin satışında bir pazarlama tekniği, hem de bir ödeme aracı olarak kullanılmaktadır.
Barter Sisteminde Fiyatı Kim Belirler?
Barter sisteminde gerçekleşecek bir işlemde fiyatı, kaliteyi ve teslimat şartlarını sisteme üye olan alıcı ve satıcı karşılıklı olarak belirler.
Barter Ortak Sistemi
Barter Sistemi, üye firmaların bir araya geldiği bölgesel bir pazardır. Pazarların genişlemesi ve derinlik kazanması ile üye firmaların rekabet gücü artması için Barter sisteminin gelişmesi gerekmektedir. Sistemin gelişmesi ile birlikte gelecek hakkındaki belirsizlikler azalır ve yeni yatırım projelerine ilgi artar. Bu sebeple Barter sistemi gün geçtikçe önem kazanmaktadır.
Barter Sisteminin Para Birimi Nedir?
Barter Sisteminde kullanılan para birimi Amerikan Doları'dır. Sistemin üyeleri alım ve satış işlemlerini Amerikan Doları ile yaparlar. Bu şekilde borçlanmak finansman maliyeti açısından Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için caziptir.
Barter Sisteminin Avantajları
Firmalar Barter yaptığında pazar payları ile birlikte, rekabet güçleri de artar. Barter sistemi paranın maliyetini ortadan kaldırdığı için ekonomik bir finansman şekli olarak değerlendirilebilir. Firmanın satışlarını ve karını arttırır. Pazar imkanı sunar. Alacakların tahsilatını hızlandırır. Firmaların atıl kapasitelerini değerlendirmelerine olanak verir. Firmalar için nakitte tasarruf etme imkanı sağlar.
Kliring Nedir?
Kliring de takasın gelişmiş hali olarak bir çeşit Uluslararası Barter sistemidir. İki ülke arasında yapılan alış-veriş bedellerinin para yerine karşılıklı olarak mal ile ödenmesidir. Ekonomik durumu iyi olmayan, ulusal paralarının alış gücü yeterli olmayan ülkeler, birbirleriyle ticaret yapmak için genellikle kliring sistemini kullanırlar. Kliring anlaşmaları genellikle bir yıl gibi kısa dönemler için yapılır. Dönem bitiminde iki ülke arasındaki ihracat ve ithalat birbirine eşit olmadığı durumlarda (taraflardan birinin alacaklı veya borçlu olması halinde) hesapların altın veya dövizle eşitlenmesi gerekir.
Barter ile Kliring arasındaki fark
Barter sisteminde sözleşme düzenleyicisi özel sektöre ait bir şirkettir, Kliring de ise devlettir. Kliring sisteminde Merkez Bankası veya muhabir banka işlemleri yürütür.