Excel’de AND (VE) ve OR (VEYA) Nasıl Kullanılır?
Bu excel eğitimi serisinde, birbiri ile ilişkili işlevleri uygun sırayla takip etmeye gayret gösteriyorum. Bu yazı da, bu hafta paylaştığım Excel if (Eğer) Fonksiyonu ve Örnekleri ve Excel’de TRUE ve FALSE Kullanımı makalelerinin devamı olması amacıyla hazırlanmıştır.
Kısa bir bilgi tazelemesi yapalım. Excel’in çok pratik ve işlevsel bir program olduğundan ve tek bir satır kod yazmadan (hayır fonksiyonları kod olarak görmüyorum) binlerce satırlık veri kümelerinden oluşan data setlerinden istediğimiz sonuçları elde etmemizin ne kadar kolay olduğundan sıklıkla bahsetmiştim. Üstelik DOĞRU ya da YANLIŞ gibi mantıksal testler ile hangi sonuçların hangi şartlar altında oluşacağını kendimiz belirleyebilmiştik. Bugün de bu işlevselliğe bir tuğla daha eklemek amacıyla AND (VE) ve OR (VEYA) ifadelerinin kullanımına göz atacağız ve örneklerle bu işlevlerin faydalarının anlaşılması için gayret edeceğiz.
Excel’de AND (VE) ve OR (VEYA) Kullanım Amaçları Nelerdir?
AND (VE) ve OR (VEYA) ifadelerinin temel kullanım amacı, birden çok mantıksal testin yapılması durumunda, birisinin ya da tümünün doğru ya da yanlış olması durumunlarına göre senaryo seçimini yapabilmektir. Karışık mı oldu? Şöyle ifade edelim. Tüm programlama dillerinde AND/OR ifadeleri aslında günlük dilde kullandığımız ve/veya sözcüklerinin tamamen aynı anlamlarıyla kullanılmaktadır.
- AND (VE) kullanımlarında tüm şartların aynı anda doğru olması durumunda sonuç doğru olur, kalan tüm diğer durumlarda ise yanlış olur.
- OR (VEYA) kullanımlarında ise sonucun doğru olması için tek bir doğru yeterlidir.
Excel AND (VE) Kullanımı
- AND fonksiyonu içerisinde doğru ya da yanlış olabilecek mantıksal ifadeler kullanılır.
- Parametre olarak kullanılan mantıksal ifade sayısı isteğe bağlıdır ve sınırı yoktur.
- Sonuç olarak yine mantıksal bir ifade (doğru ya da yanlış) döndürür
- Kullanımı şu şekildedir:
AND(mantiksal_ifade1; mantiksal_ifade2;...)
Excel OR (VEYA) Kullanımı
- OR fonksiyonu içerisinde de doğru ya da yanlış olabilecek mantıksal ifadeler kullanılır.
- Parametre olarak yine kullanılan mantıksal ifade sayısı isteğe bağlıdır ve sınırı yoktur.
- Sonuç olarak yine mantıksal bir ifade (doğru ya da yanlış) döndürür
- Kullanımı şu şekildedir:
OR(mantiksal_ifade1; mantiksal_ifade2;...)
Excel NOT Kullanımı
NOT fonksiyonu, Doğru ya da yanlış olan bir sonucun tersini almak amacıyla kullanılır.
Örnekler:
=NOT(TRUE)=FALSE
=NOT(FALSE)=TRUE
=NOT(AND(TRUE;FALSE))=TRUE
AND/OR ifadelerinin IF içerisinde kullanımı
Pratikte and ve or fonksiyonları gerçek işlevlerini if fonksiyonu ile birlikte kazanırlar. Örneğin bu fonksiyonlar iç içe yazılacak bir çok if fonksiyonundan bizleri kurtarabilir ya da sonradan değiştirmek istediğiniz büyük bir excel dosyası içerisinde minik düzeltmeler ile excel dosyasının çalışırlığını korumasına yardımcı olurlar.
AND/OR ifadelerinin IF içerisinde kullanımı Örneği
Örnek: Bir öğrencinin sınıfını geçmiş olması aşağıdaki iki şartın aynı anda sağlanmış olmasına bağlıdır.
1. 6 dersinin tümünden başarılı olmuş olması (F notu almamış olması)
2. Devamsızlık sayısının 20’den az olması.
Aşağıdaki excel görselinden yararlanarak bu öğrencinin sınıfını geçip geçmediğini bulunuz.
Çözüm:
Bu örnek tek bir ifadesi içerisinde çözülebileceği gibi, doğru/yanlış ve and/or ifadeleri kullanılarak da çözülebilir. Çözümün konuyla ilgili olması ve anlaşılır olması amacıyla uzun yoldan gidelim.
1. Aşama: Öğrencinin kaldığı ders var mı?
C1 hücresi için: =IF(B2="F";"KALDI";"GEÇTİ")
2. Aşama: Öğrenci tüm derslerden geçti mi?
D9 hücresi için: =AND(C2="GEÇTİ";C3="GEÇTİ";C4="GEÇTİ";C5="GEÇTİ";C6="GEÇTİ";C7="GEÇTİ")
3. Aşama: tüm derslerden geçmiş olma şartları ve devamsızlıktan kalmama şartları aynı anda gerçekleşti mi?
F4 hücresi için: =IF(AND(D9;F2<20);"GEÇTİ";"KALDI")
Merak 1: Ya tek bir dersten kalsaydı?
Merak 2: Ya 20 gün devamsızlığı olsaydı?
