Blockchain konusu bildiğimiz gibi sadece alınıp satılarak para kazanılan kripto paralar olmanın çok daha ötesinde olanaklar sunan yazılımsal teknolojiler. Bunun son örneğini de yakın zamanda popüler olmaya başlayan ve muhtemelen adını daha da çok duyacağımız NFT (Non-Fungible Token). Adını Türkçe'ye çevirecek olursak non-fungible demek değiştirilemez anlamına geliyor. Token'ın değiştirilemez olmasının avantajı da benzersiz imzalar üretebilmek ve dijital içeriklerin bu şekilde nitelendirilebilmesi.
NFT'nin faydasını anlayabilmek için önce kıymet konusunu anlamak gerekir, kuymetli olan şey nedir ya da ne kıymetlidir diye soracak olursak bu sorunun cevabı, kıt olan kaynaklar kıymetlidir şeklinde olur. Örneğin domates yenebilir, karın doyurur ve faydalıdır. Ancak kıt olmadığı ve kolayca çoğaltılabildiği için kıymetli değildir. Buna karşılık altının herhangi bir özelliği olmamasına ve yenememesine rağmen kıt ve sınırlı kaynak olduğundan dolayı kıymetlidir ve kıymetli olması sayesinde de süs ya da takı olarak gösteriş nesnesi olarak kullanılabilir. Ancak çinkodan bilezik takmamamızın temel sebebi, çinkonun kıymetli olmamasıdır.
Kripto paralara saadet zinciri diyen kişilere de uzun zamandan beri anlatmaya çalıştığım şey tam olarak bu aslında, sınırlı olan şeyi elle tutamıyor olsak da kıt kaynak olduğu sürece kıymetli olmasıdır. Örneğin ethereum ya da bitcoin gibi kripto paraların da kıymetli olmasının temel sebebi kıt kaynak olmalarıdır. Ancak binlerce alt coin de zaman içerisinde türemiş ve farklı altcoin'ler farklı dijital problemlere çözüm üretebilme iddiaları ile bu alım satım piyasalarına enstrüman olmuşlardır. Geçmişte nesnelerin interneti konusunda para birimi olarak kullanıcılacağı iddiası ile IOTA'nın fiyatının bir anda uçması ve sonradan anlaşma haberlerinin doğru olmadığının anlaşılması ile fiyatının düşmesi bu duruma örnek verilebilir. Ancak kripto paraların ödeme aracı olarak kullanılabileceği artık tescillendi sayılır, Tesla bile Bitcoin ile araba satacağı haberlerini paylaştı.
NFT'nin teorik gerekliliğini anlamak için yine kıt kaynaklar üzerinden örnek vermek istiyorum. Bir kitap satın almak istediğimizde bugün evimizden bile çıkmadan sipariş verebiliyoruz, daha da iyisi kitapları e-kitap okuyucular için dijital kopya olarak satın alabiliyoruz ve maliyet olarak da daha ucuza almış oluyoruz. Ancak özellikle eski kitapların ilk baskıları her zaman koleksiyonerler tarafından büyük paralar karşılığında satın alınırlar ve özenle de saklanıtlar. Eski paralar, sanat eserleri, sadece bir kopyası olan özel üretim ürünler vs. hep koleksiyonerlerin ilgi alanına girerler. Bir sanat eserinin ilk kopyasının orijinal olması ve en değerli olması durumu da kıt kaynak olmasından kaynaklanır. Peki bugün artık birçok sanat eseri artık direkt olarak dijital formatta hazırlanıyorsa dijital bir içeriğin orijinal olduğu nasıl tescil edilebilir? İşte bu sorunun yanıtı değiştirilemez bir token'dan geçiyor ve NFT'nin çözüm argümanı da tam olarak bu diyebiliriz.
NFT henüz çok yeni yaygınlaşmaya başlamışken yurt içinde ve yurt dışında birçok NFT pazarı (alım satım yeri, internet sitesi ya da marketplace) türedi bile. İnsanlar NFT olarak üretim yapmak ve mevcut üretimleri şimdiden satın alarak yıllar sonra tekrar satabilmenin hayali ile bu alana yatırım yapıyorlar.
Bitcoin yıllar önce nasıl ütopik bir yatırım aracıydı ve bugünlerine geldiyse NFT de benzer bir potansiyel sunuyor olabilir, kripto paralar ile ilgili herkesten bu konuya zaman ayırmalarını tavsiye ediyorum. Parasal olarak yatırım yapma konusunda bir tavsiyem yok, çünkü inanılmaz yüksek bir piyasa oluşmuş durumda zaten..
Editör editi: benzer başlıklar için:
bkz: Binance Coin Vault (BNB Vault) Nedir?
bkz: Bitcoin Hesabının Sahibi Bulunabilir mi?
bkz: BNB Binance Coin 100 Dolar Olur Mu?
bkz: binance'te Bulunan Coinleri trbinance'e Aktarmak
bkz: Binance'te coin'lere faiz almak
bkz: Bitcoin tekrar çıkar mı?