Varyans, bir veri setinde verilerin saçılımlarının ölçülmesi amacıyla kullanılan bir ölçümdür. Varyansın hesaplanması için tüm veri setindeki değerlerin ortalaması hesaplanır ve tümünün pozitif olması amacıyla tüm verilerin ortalamadan olan uzaklıklarının karesi alınarak hesaplanır. Varyansın kare köküne de standart sapma adı verilir.
Varyansın ne için gerekli bir bilgi olduğunun anlaşılabilmesi için şöyle bir örnek verebiliriz, örneğin iki farklı sınıf öğretmeni aynı sayıda öğrencisini sınava soktu ve her iki sınıfın da ortalaması 60 çıktı. Bu durumda her iki sınıfta yapılan sınavın zorluğu ve öğrencilerin başarı ortalaması konusunda varyans bilgisi olmaksızın yapılacak analizlerde her iki sınıf için de başarının benzer olduğu ifade edilir. Ancak her bir öğrencinin sınav notunun ortalamadan uzaklıkları dikkate alınarak yapılacak bir analizde sınıflardaki öğrencilerin başarılarının ne derece homojen ya da heterojen olduğu analiz edilebilir. Bunun için de varyans ölçümü kullanılır.
Aşağıdaki örnekte her iki sınıfın da sınav sonuçlarının ortalaması 70 olmasına karşın öğrencilerin başarılarının (verilerin saçılımı) birbirlerinden ne kadar farklı olduğunu ve bu durumun varyans ile nasıl okunabildiğini görebilirsiniz.
Varyans, standart sapmanın karesidir.
Editör editi: benzer başlıklar için;
bkz: Java ile standart sapma hesaplamak
bkz: Matlab'da standart sapma nasıl hesaplanır?
bkz: 2021'de En Çok Kullanılan İşletim Sistemleri İstatistikleri (Bilgisayar ve Akıllı Telefon)
bkz: Coronavirüs (COVID-19) canlı istatistiklerini nerede takip ediyorsunuz?
bkz: Python'da sayıların köklerini hesaplama örnekleri
bkz: Java'da bileşik faiz hesaplaması yapan program