Yıllık apartman toplantımızı yaptığımızda bir komşumuzun talebi ile bu konuyu araştırmam gerekti, internette çok fazla bilgi kirliliği olduğu için de konu hakkında öğrendiğim bilgileri en net ve rafine haliyle buradan özetlemek ve merak eden başka kişiler de varsa diye faydalanmaları amacıyla bu yazıyı hazırlamak istedim.
Öncelikle sorun nedir derseniz, misal olarak 10 katlı asansörlü bir apartman düşünelim ve bu apartmanın zemin katta ve kot altında da yine daireleri olsun. Peki zemin katta ve altında oturan daire sakinleri hiç kullanmadıkları asansörlerin elektrik giderlerini ve bakım masraflarını ödemek zorundalar mı? Artık bildiğiniz gibi asansörler düzenli olarak kontrol ediliyorlar ve kullanılabilirlik sertifikası alıyorlar. Dolayısıyla bir dizi uygunluk testinden geçmek zorundalar ve bu liste de güvenlik gereği dönem dönem güncellenebiliyor. Dolayısıyla asansörlerin elektrik ve jeneratör gibi giderlerine ek olarak bir de ciddi anlamda bakım giderleri var. Peki hiç asansör kullanmayan dairelerin de bu masrafa ortak edilmesi ne kadar adil? Eğer apartman toplantısında benzer bir soru geldiyse devamı da muhtemelen ben de üst katta oturuyorum bahçe bakımına para vermek istemiyorum ya da benim alarm sistemim var güvenlik görevlisine para vermek istemiyorum gibi argümanlar ileri süren apartman sakinlerinin tartışması şeklinde olacaktır. Ama apartmanların ve sitelerin yönetimi konusunda önceden alınmış emsal kararlar olduğu için gereksiz bir tartışmaya girmek yerine kanun ve yönetmeliklere bakmak gerekir.
Bu gibi masraflar, apartmanların ortak gider olarak nitelendiriliyorlar. Ortak giderlerin daha bir çok kalemi olmakla birlikte kat mülkiyeti kanununa göre eğer apartmanın yönetim planında aksi belirtilmiyor ise bir apartmanın tüm kat malikleri asansör masrafları da dahil olmak üzere tüm ortak giderleri paylaşmak durumundadırlar. Ancak apartman yönetimi tarafından yönetim planında eğer "giriş katında ya da daha altında oturan daireler asansör masraflarından muaftır" gibi bir karar alınır ise asansör kullanmayan kat malikleri bu harcamalardan muaf tutulabilirler. Dolayısıyla eğer zemin katta oturuyorsanız ve asansör masraflarını ödemeniz gerekip gerekmediğini öğrenmek istiyorsanız yönetimden apartman ya da site yönetim planını talep etmelisiniz. Eğer apartman olarak mevcut site yönetim planı maddesini değiştirmek konusunda uzlaştıysanız ise yönetim planı değişikliği yapabilmek için kat maliklerinin de katılımıyla oylama yapılması gereklidir.