Az önce ekşisözlük'te gördüğüm bir başlık ile içime bir kurt düştü, markası da belirtilen bir buzdolabından kaynaklanan bir yangın ortaya çıkmış ve maddi olarak eve büyük bir zarar vermiş. Sonrasında entry içerisinde paylaşılan bir makaleyi görünce okuma gereği hissettim ve bilinçlenmekle birlikte buzdolaplarına karşı korkum da bir nebze daha büyümüş oldu. Konu hakkında detaylı bilgi için Yangun ve güvenlik dergisi 193. sayıdaki buzdolabı yangınları makalesini okumanızı tavsiye ediyorum. Sayfaya pdf okuyucu eklemişler ve eğer tarayıcınızda adblocker varsa açılmayabiliyor.
Buzdolapları ile modemler arasında nasıl bir ortak nokta var diye sorsalar her ikisi de 7/24 çalışıyorlar derdim. Modemler az elektrik çeken ve yangın çıkartma potansiyeli açısından zararsız olarak nitelendirilebilecek elektronik cihazlar olsalar da buzdolapları için aynı ifadeyi söylemek maalesef pek mümkün değil. İçerisinde gıdalarımızı sakladığımız ve elektrik gittiğinde aman bozulacak diye endişe ettiğimiz bu elektronik cihazlar, tüketim sınıflarına göre yüksek miktarda elektrik ile çalışmaktalar.
Makalede ilginç istatistikler paylaşılmış, öncelikle bu yangınların temel sebeplerinden birinin buzdolaplarında ısının yalıtılması amacıyla kullanılan poliüretan köpük olduğunu anlıyoruz, bu yalıtıcı maddenin en temel özelliklerinden birisi de yanıcı etkisinin çok fazla olması. Bir diğer istatistik de evlerde çıkan yangınların %80'inin mutfaklarda çıkıyor olmasıymış. Yani mutfakta prize taktığımız cihazlardan birisinden ya da ocaktan çıkan yangınlar koca apartmanları büyük tehlikelere sürükleyebiliyor.
Türkiye'de yılda ortalama 20 adet buzdolabı yangını ortaya çıkıyormuş, bu yangınların istatistiklere yansıması için haber niteliği taşıması; dolayısıyla da konutta ya da mutfakta hasar vermiş olması gerekiyor, dolayısıyla bu istatistiklere yansımayan buzdolapları olduğunu varsaymak da makul. Ama buzdolabı yanmasu ya da patlaması riski sadece Türkiye'ye özgü bir durum değil, internetten geçmiş haberlere bakacak olursanız 2017 yılında Londra'da buzdolabının yanmaya başlaması ile ortaya çıkan bir yangında 79 kişinin hayatını kaybettiği haberini de görebilirsiniz.
Buzdolabı Yangınları Neden Olur?
Önceden bilmediğim bu tehlikeye karşı doğal olarak sorduğum iki sorudan birisi buzdolaplarının neden yandıkları oldu (elbette diğer soru da buzdolabının yanmaması için nasıl önlemler alınabileceği). Buzdolaplarının yüksek miltarda elektrik çeken cihazlar olduklarından bahsetmiştim, bir de eski buzdolaplarında 7/24 çalışmaya bağlı olarak elektrik kablolarında ısınma ya da deformasyon gibi problemler de görülebildiği için risk de artmış oluyor. Aynı kablolardan geçen elektrik enerjisi ile hem buzdolabının soğutma işlevleri için gerekli enerji beslemesi yapılıyor, hem de kapağını açtığınızda yanan lambaların enerji beslemesi sağlanıyor. Sigortadan gelen akımların regüle olmaması (yüksek akım gelmesi) gibi anlık gerilim dalgalanması gibi durumlar da gerçekleşirse kıvılcım oluşması ya da yangın çıkması tehlikesi de ortaya çıkabiliyor. Böyle bir alevlenme durumu başladığında poliüretan köpüğün de aşırı yanıcı olması nedeniyle alevlenme artıyor ve mutfaktaki diğer yanıcı mobilyalara ve aletlere de atlayarak konutlar için kalıcı risklerin ortaya çıkabilmesine neden oluyor. Dolayısıyla elektrik hattı problemleri olan daireler ya da bakımı yapılmamış/eskimiş buzdolapları yanma riskine sahipler.
Buzdolabı Yangınlarına Karşı Nasıl Önlemler Alınabilir?
- Dairenizin elektrik tesisatını kontrol ettirin. Şebeke akımının üzerinde bir akım gelmesi ya da elektrik prizinin yerinden çıkması gibi durumlar yangınlara davetiye çıkartmaktadır.
- Kullandığınız buzdolabının bakımlarını yaptırmayı ihmal etmeyin
- Buzdolabının fazla enerji çekmesi demek elektrik kablolarının daha fazla ısınması anlamına gelmektedir, dolayısıyla fazla elektrik çekmesini önlemek için dolabın kapağını açık bırakmak gibi kullanıcı hataları yapmamaya dikkat edin
- Buzdolabının mutfakta konumlandırması da aşırı ısınmasına yol açabilecek hatalardan birisi. Buzdolabını özel bir bölmeye tam olarak gömerek ve arka panelini duvara sıfırlayarak yine fazla zorlanmaya bağlı olarak ısınmasına yol açmış olursunuz, dolayısıyla dolabın yerleştirildiği alanda yanlarında ve arkasında boş alan bırakılması da gerekliliktir.
- Buzdolabından gelen garip sesler ya da kokular varsa hemen fişten çekilmeli ve teknik servis çağırılarak belirtiler gösterilmelidir.