FOMO bir kısaltmadır ve İngilizce Fear Of Missing Out sözcüklerinin baş harflerinden oluşmaktadır. Terimi Türkçe'ye çevirecek olursak: Kaçırma Korkusu anlamına geliyor. Peki nedir bu kaçan, neden korkuyoruz tam olarak?
Sürekli olarak bir tedirginlik, bir şeyleri zamanında yapmaya çalışmak ve fırsatları kaçırmaya korkmak olarak ifade edebiliriz bu terimi, ama dahası da var. Borsada kaçan fırsatlar, dolar yükseldi neden almadım diye kendine kızmalar, arkadaşların yurtdışı gezi turu aldığı öğrenildiğinde içine oturan ben neden hala gidemiyorum hissi, çalışırken yaşayamadığına üzülmek; eğlenirken o esnada aslında çalışıp para kazanıyor olmak gerektiği hissinin verdiği pişmalık... İşte bütün bunlar FOMO olarak ifade edilebilir.
FOMO aslında son belki son 10 yılda her yaştan eli internete değen herkesin ortak problemlerinden biri, hatta anksiyetik fobi düzeyine ulaştığı bile söylenebilir. Sosyal medya da hepimizin içindeki FOMO korkusunu tetiklemekte yanıcı madde etkisi yapıyor. Neden derseniz telefonunuzu bir kasaya kitlemeyi ve anahtarını da 5 saatlik şehirler arası yolculuk yapan bir otobüse bırakmayı deneyebilirsiniz. Otobüs git gel yapacak ve 10 saat sonra tekrar anahtarınızı alarak kasayı açacak ve telefonunuza kavuşacaksınız, peki dayanabilir misiniz 10 saatlik telefonsuzluğa? Fikri bile huzursuzluk verici değil mi, 10 saatte gelecek whatsapp mesajları, twitter'daki gündemler, instagram'daki story'ler ve paylaşımlar, dm'den yürüyenler... 10 saat artık o kadar uzun bir süre ki 10 saatte belki 10 kere gündem değişir, bunun gerisinde kalacak yüreğiniz var mı? Eğer yok diyorsanız alınmaca gücenmece yok, siz de bal gibi FOMO'sunuz.
Yaşlılarınızı düşünün, sabah kahvesiyle gazetesini okuduktan sonra saatlerce sallanan koltuklarında oturabilir, sakince bir şeyler anlatabilir ve bölünme endişesi yaşamadan sohbet edebilir, siz ise her 60 saniyede bir telefonunuzu yoklamak zorundasınız. Haksızsınız ya da saygısızlık ediyorsunuz demiyorum, sadece teknolojinin ve sosyallik algısının farklı kuşaklara yaşatmış olduğu farklı tecrübelerin eserlerisiniz, X kuşağı ile Z kuşağı arasındaki aşılamaz uçurumun sadece tek bir adımı bu.
FOMO'yu yenmek ya da aşmak mümkün mü derseniz sürü psikolojisi içinde yaşadığımızı düşünürsek bence mümkün değil, akıllı telefonlarımız da sürekli olarak bizi bölmeye ve dikkatimizi çekmeye o kadar isteki ve cüretkar ki bölünmeden bir kitap okumak ya da bir filmin içine aralıksız 2 saat gömülebilmek bile imkansız. Sonuç olarak ya FOMO ile yaşamayı kabulleneceğiz ve bu stresi hayatımızın bir parçası yapacağız; ya da başlarım düzeninize diyerek gündemden uzaklaşmayı ve kafamızı sakin tutmayı alışkanlık haline getireceğiz.
Bu rahatsızlığın bir sonraki evresi için de ilk fırsatta nomophobia için bir şeyler yazmaya çalışacağım.